اینجا کجای عالم است؟ (7)
دوباره سه شنبه رسید و زمان یک «اینجا کجای عالم است؟» دیگر شد. این فرصتی است برای شما که دانش تصویری خود را درباره ی کیهان بیازمایید. مورد امروز نسبتاً سخت تر است. حدس بزنید این تصویر چیست؟ یک حدس نزنید، چند حدس در ذهنتان آماده کنید. همچنین می توانید حدس بزنید که کدام فضا پیما یا تلسکوپ این تصویر را گرفته است؟
مثل همیشه قبل از اینکه تصویر را خوب ببینید و حدسهایتان را بزنید، مطالعه ی مقاله را ادامه ندهید. خوشحال می شوم حدسهایتان را در بخش نظرات ببینم.
پاسخ:
این تصویر شباهت زیادی به یک سلول یا باکتری میکروسکوپی دارد. در ابتدا انسان گمان می کند که این یک موجود زنده است. ولی اگر چنین فکر کرده اید، کاملا در اشتباهید! این جسم نه تنها خیلی کوچک نیست، بلکه بسیار بسیار بزرگ است. یک توده ی گاز به جا مانده از یک انفجار ابرنواختری!
زمانی که ستاره ها به آخر عمر خود می رسند، به صورت یک انفحار بسیار بزرگ، بخش زیادی از مواد خود را به درون فضای میان ستاره ای می ریزند و یک سحابی ابرنواختری از خود به جا می گذارند. این سحابی که به نام سحابی بجامانده از ابرنواختر تیکو معروف است، نیز همین طور می باشد.
منجم بزرگ دانمارکی، تیکو براهه، که همزمان با گالیله می زیست، این ابرنواختر را در 400 سال پیش رصد کرد. وی در سال 1572 این ابرنواختر را در صورت فلکی ذات الکرسی کشف کرد. وی می گوید: «ستاره ای جدید در آسمان ظاهر گشت که از ستاره ی زهره پرنوتر بود.» این ستاره ی جدید تا سال 1574 با چشم غیرمسلح دیده می شد.
امروز دیگر از آن ابرنواختر بزرگ و هیجان انگیز خبری نیست، ولی زمانی که با تلسکوپ با آن نقطه نشانه می رویم، این سحابی را بجای آن انفجار می بینیم.
این تصویر توسط فضاپیمای چاندرا از این سحابی تهیه شده است. این یک حباب بزرگ از پس مانده ی گازی (سبزو قرمز) داغ ابرنواختر است، که درون یک پوسته ی متحرک و بسیار پرانرژی از الکترونها (آبی) قرار گرفته است. این موجود عظیم الجثه از یک انفجار با سرعت مافوق صوت خلق شده است که دو موج ضربه ی گازی ایجاد کرده است. رصدخانه ی پرتوی X چاندرا که در سال 1999 توسط شاتل فضایی کلمبیا
به فضا برده شد، این تصویر را در سال 2005 تهیه کرده است.
منبع:
تألیف و ترجمه:
ا.م.گمینی
